Het laten glijden | Waarom de lawinestatistieken van dit seizoen zo zorgwekkend waren?

Snowpack-consolidatie

Door het constant wegen van zwakke lagen in een sneeuwlaag, worden deze lagen na verloop van tijd gebonden. Sneeuwconsolidatie kan in vele vormen voorkomen; natuurlijke vormen zoals smelt-vriescycli die de lagen doen stollen, of onnatuurlijke vormen, zoals compressie van skiër (het gewicht van honderden skiërs die constant over een laag skiën, drukt op zijn beurt de laag naar beneden in de laag eronder), of zelfs een gazex de lagen eruit schieten.

Simpel gezegd, er was tijdens het begin van het seizoen heel weinig compressie van de skiër geweest. Resorts zoals Tignes en Chamonix, waar gewoonlijk duizenden skiërs in een bepaalde maand hun populaire off-piste routes passeren, hebben nu nog maar een paar afdalingen gezien. Dit betekende dat resorts in wezen een soortgelijk sneeuwpakket hadden als verre afdalingen in het achterland - helemaal fris, ongecomprimeerd en met een emmer vol energie. Vooral in Chamonix zag Tom dat "de gebruikelijke verdichting van de skiër ertoe heeft geleid dat deze [zwakke] lagen intacter zijn gebleven dan normaal."

Terwijl resorts aan de andere kant van de Alpen hebben gezien dat pisteur-teams (skipatrouille) de gevaarlijkste hellingen beheersen, omdat resortsluitingen en personeelsontslagen er lang niet zo veel controlewerk zijn geweest in en rond resorts. Dit vergroot in wezen de afgelegen ligging van veel van de afdalingen rond resorts die gewoonlijk als 'veilig' worden beschouwd.

Resorts zijn schitterende plekken voor beginners in het achterland om hun toerskiën of splitboarden te vinden. De bovengenoemde skiërverdichting, regelmatige patrouilles en lawinecontrolemaatregelen zorgen ervoor dat backcountry-beginners hun teen kunnen onderdompelen in de wereld van backcountry skiën en snowboarden, zonder in de vaak meedogenloze wereld van 'echt' backcountry skiën te worden gegooid.

Dit was echter niet het geval voor het huidige seizoen. Met beperkte lawinecontrole en skiërcompressie, evenals overal verse sneeuw, was het maar al te gemakkelijk voor backcountry-skiërs - expert of beginner - om zichzelf te vinden wat in wezen een serieuze backcountry-afdaling is, op slechts enkele minuten van het comfort van het resort.

Simon Perry, co-auteur van de Tignes Backcountry Guidebook , plaatste de recente gevaarlijke activiteit op een combinatie van deze factoren:“Waar we vorige week ook aan het skiën waren, we vonden overal begraven hoar – zelfs op zuidhellingen zo laag als 2.200 meter. We waren ongelooflijk voorzichtig voor de stortplaats, maar nadat er zoveel verse sneeuw op de zwakke laag was geland, zou het duidelijk ongelooflijk gevaarlijk zijn - zelfs in een normaal skijaar. Maar in een jaar waarin de routes niet continu worden geskied om de lagen te verbinden, was het nog erger."

'Expert Effect' vs. 'Backcountry Beginners'

De verschuiving van dit seizoen in consumententrends naar uitrusting voor backcountry en skitochten is behoorlijk onthutsend geweest. Jones Snowboards zijn naar verluidt volledig uitverkocht uit hun splitboardvoorraad. Specifieke merken voor splitboards, zoals Spark R&D, hebben hun wereldwijde verkoop ook zien stijgen.

Het is echter niet verrassend. Omdat sociale afstand de nieuwe norm is en veel resorts dit seizoen gesloten blijven, is de aantrekkingskracht om je beurten te verdienen en lege resorts te berijden zeker iets waar we allemaal de attractie in kunnen zien. 

Maar met het toenemende aantal mensen dat het achterland ingaat (of in veel gevallen binnen de ongerepte grenzen van het resort rijdt), is er een groeiende bezorgdheid dat meer mensen in een gevaarlijke situatie terechtkomen en uit hun diepte verdwijnen.

Het is echter belangrijk om de schuld niet toe te wijzen. In ons recente interview met Jeremy Jones , sprak hij over de groeiende houding ten opzichte van beginners en het zogenaamde ‘experteffect’. "Stop met al die vingers naar beginners te wijzen", zei hij, "want de zogenaamde experts of mensen die een lawinecursus hebben gevolgd en zich nu sterker voelen, zijn eerlijk gezegd vaak het gevaarlijkst."

Veel lawines worden nog steeds veroorzaakt door degenen die, hetzij door een beoordelingsfout, hetzij door het negeren van de waarschuwingen, een voet op het verkeerde been hebben gezet in het achterland. Jezelf uitrusten met de lawinebeveiligingskit en kennis is slechts het halve werk, die kennis effectief toepassen is wat telt. En met zoveel mensen die graag willen profiteren van ongerepte lijnen, speelt nog een andere factor een rol.

Powder Fever

Dragon Lodge's Will Hughes, een man met geen gebrek aan kennis en ervaring van backcountry snowboarden, deelde zijn gedachten over de recente lawinegevaren in Tignes:“Toen het laatst allemaal krankzinnig werd, was het risico vier van de vijf, dus mensen hadden geen ging te ver weg", zei hij. "De gecontroleerde gebieden waren episch en maakten het zo moeilijk te begrijpen waarom je ergens naar toe zou gaan."

Voor sommigen zou je het simpelweg kunnen wijten aan een gebrek aan ervaring; voor anderen is het misschien een eenvoudig geval van 'poederkoorts'. Op een gegeven moment hebben we ons er allemaal schuldig aan gemaakt - zelfs de profs. De Zwitserse renner Mat Schaer opende onlangs over een gelukkige ontsnapping vorig seizoen, toen hij betrapt werd in deze enorme lawine . Bij het delen van zijn lessen van de dag, noemde hij als eerste "te opgewonden zijn".

Het is een kwestie van 'gemakkelijker gezegd dan gedaan', maar in staat zijn om je emoties onder controle te houden en je mentale spel scherp te houden in de bergen is aantoonbaar net zo belangrijk als elke vorm van pre-planning voordat je de deur uitgaat. Het is zelden een kwestie van binnen blijven tot het risico daalt, maar eerder tactieken toepassen waarmee je elke dag veilig kunt rijden. "Het verhoogde avi-risico heeft ons er niet van weerhouden om te rijden", zegt Rhys Jones , een snowboardcoach en backcountry-gids gevestigd in Tignes, "het is gewoon gedicteerd waar we heen gaan. Als er een hoog risico was, hielden we ons gewoon aan zachte hellingen en de pistes.

Wat betekent dit allemaal? Welnu, de omstandigheden in het vroege seizoen hebben zeker de stabiliteit van het snowpack op veel locaties over de hele wereld beïnvloed, maar dat is niet uniek voor het seizoen 20/21. Bovendien is er de iets minder tastbare impact van Covid-19. Het heeft ongetwijfeld invloed gehad op de "normale" rijomstandigheden in het binnenland, en heeft ook een rol gespeeld bij de recente piek van mensen die voor het eerst aan splitboarden, skitochten en sneeuwschoenwandelen beginnen, wat allemaal de kans op lawines in gebieden die zou – in voorgaande seizoenen – als veel minder riskant worden beschouwd.

Dan speelt in sommige gevallen natuurlijk ook de allerbelangrijkste ‘menselijke’ factor een rol. Zelfs als we ons best doen om de risico's te verkleinen, heeft 'poederkoorts' de neiging om weer naar binnen te sluipen, vooral als velen van ons al een ongewoon lange tijd van de sneeuw zijn geweest.

Ten slotte, maar vooral – er is altijd enig risico in deze scenario's. Off-piste rijden is nooit 100% veilig. Het voorspellen van lawineomstandigheden en het verplaatsen door lawine-terrein is geen exacte wetenschap en hoewel er manieren zijn om de risico's te verkleinen, zijn ze nooit helemaal te vermijden. Zoals de UIAGM-berggids en de lokale Chamonix, Dave Searle, het uitdrukte:“Dit is geen normaal seizoen, dus normale protocollen zijn niet genoeg. Leer, evalueer en behandel alles met de nodige voorzichtigheid. Blijf veilig!”

Handige bronnen

• De Europese lawinewaarschuwingsdienst 
• Het Amerikaanse National Avalanche Centre
• De Scottish Avalanche Information Service
• Weet het voordat je gaat
• Jones Snowboards Backcountry Safety Hub
• In leven blijven op lawinegebied

[Het laten glijden | Waarom de lawinestatistieken van dit seizoen zo zorgwekkend waren?: https://nl.sportsfitness.win/sport--/skiën/1002048380.html ]